Tôn Thất Thuyết với phong trào chống Pháp ở Tây Thanh Hóa và Tây Bắc từ 1885 đến 1896

Tóm tắt

Tôn Thất Thuyết là “linh hồn” của phong trào Cần Vương ở Việt Nam cuối thế kỷ XIX. Ông đã hai lần thay mặt vua Hàm Nghi xuống chiếu Cần Vương, lần thứ nhất ở Tân Sở (Quảng Trị) ngày 13/7/1885, lần thứ hai vào ngày 20/9/1885 tại Hương Khê (Hà Tĩnh). Từ đó phong trào Cần Vương phát triển mạnh mẽ và lan rộng khắp Bắc và Trung Kỳ. Ông cũng là người đã trực tiếp vận động các tù trưởng, tộc trưởng người dân tộc thiểu số ở vùng Tây Thanh Hóa và Tây Bắc nổi dậy chống Pháp hưởng ứng chiếu Cần Vương của vua Hàm Nghi. Để làm rõ vấn đề trên, bài viết tập trung làm rõ các ý sau: Vài nét về thân thế sự nghiệp của Tôn Thất Thuyết; Tôn Thất Thuyết trực tiếp vận động các tù trưởng, tộc trưởng người dân tộc thiểu số ở Tây Thanh Hóa và Tây Bắc nổi dậy chống Pháp hưởng chiếu Cần Vương cuối thế kỷ XIX. Trên cơ sở đó bài viết cũng rút ra một số kết luận về Tôn Thất Thuyết và phong trào chống Pháp ở Tây Thanh Hóa, Tây Bắc thời kỳ này.