Những thách thức đối với việc dạy học đọc hiểu văn bản văn học theo chương trình phổ thông 2018 bậc trung học

Tóm tắt

Dạy học đọc hiểu văn bản văn học là một yêu cầu trọng tâm đối với môn Ngữ văn theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Mục tiêu mới của chương trình đã đòi hỏi yêu cầu cần đạt mới cũng như nội dung mới, phương pháp tiếp cận, phương pháp kiểm tra đánh giá cũng phải mới. Ba bộ sách giáo khoa (Cánh diều, Chân trời sáng tạo, Kết nối tri thức với đời sống) đã được thiết kế theo tinh thần này và đã được đưa vào thực tiễn triển khai. Từ đây, chúng ta thấy hoạt động dạy học đọc hiểu văn bản văn học của thầy và trò, bên cạnh những thuận lợi, là nhiều thách thức mới. Thách thức đầu tiên đối với người dạy là hệ thống tri thức Ngữ văn về thể loại và các vấn đề xoay quanh thể loại. Gọi đây là thách thức vì muốn dạy được, giáo viên phải có sự hiểu sâu, hiểu kĩ về thể loại. Hơn nữa, chương trình còn yêu cầu dạy nhiều thể loại mới (như thể loại truyện khoa học viễn tưởng, truyện trinh thám, truyện hậu hiện đại…) với nhiều văn bản mới. Bên cạnh đó, hình thức, phương pháp dạy học cũng phải thay đổi thì mới có thể đáp ứng yêu cầu của chương trình. Hệ thống các câu hỏi, bài tập được sử dụng để kiểm tra, đánh giá cũng được xây dựng trên những tiêu chí mới… Tất cả những điều này, trước mắt sẽ khiến một bộ phận giáo viên lúng túng và từ đó ảnh hưởng tới chất lượng dạy và học.